Profilaktyka stomatologiczna – profilaktyka próchnicy, czyli jej zapobieganie to najskuteczniejszy sposób walki z nią. Jednym z elementów profilaktyki próchnicy jest lakowanie zębów u dzieci. Polega to na zabezpieczeniu powierzchni zębów warstwami izolacyjnymi.

Anatomia powierzchni zgryzowych zębów powoduje utrudnione dokładne oczyszczenie tych powierzchni w domu przy użyciu szczoteczki do zębów. Również mechanizmy samooczyszczania zębów, związane z właściwościami śliny są bezskuteczne w takim przypadku, gdyż ślina nie jest w stanie wniknąć do takiej przestrzeni. Problemem jest również rozpoznanie wczesnych stadiów próchnicy w tych miejscach, co potem wiąże się z opóźnioną diagnozą choroby próchnicowej zęba, koniecznością większego opracowania zęba i ryzykiem martwicy miazgi zęba i potrzebą leczenia kanałowego. Według badań przeprowadzonych w Polsce obecność próchnicy na powierzchniach zgryzowych zębów szóstych (to one najczęściej pojawiają się jako pierwsze wśród zębów stałych) u dzieci w wieku 12 lat sięga aż 90% przypadków! Jak widać jest to ogromny problem, dlatego tak istotna jest profilaktyka w tym lakowanie zębów stałych.

Jakie efekty daje lakowanie zębów?

Skuteczność lakowania wyrażona jest przez stopień redukcji próchnicy. W badaniach wykazano, że największy jest on w ciągu dwóch pierwszych lat po zabiegu i waha się między 70, a 99%!

Jakie są wskazania do lakowania zębów u dzieci?

Są one rozważane indywidualnie dla każdego dziecka na podstawie obecności czynników wpływających na ryzyko próchnicy. Są to między innymi:

  • stan higieny jamy ustnej,
  • nieregularne mycie zębów z pastą z zawartością fluoru min. 1000 ppm,
  • dieta bogata w cukry,
  • rzadkie wizyty profilaktyczne w gabinecie stomatologicznym,
  • nowe ubytki w zębach,
  • zmniejszone wydzielanie śliny,
  • choroby współistniejące.

Zatem wskazaniem do lakowania zębów są:

  • przy wysokim ryzyku próchnicy – całkowicie wyrżnięte zęby trzonowe stałe u dzieci
  • niezależnie od ryzyka próchnicy – zęby trzonowe i przedtrzonowe z głębokimi, trudnymi do oczyszczenia bruzdami na powierzchni zgryzowej
  • u dzieci niepełnosprawnych przy trudnościach w utrzymaniu właściwej higieny

Kiedy najlepiej przeprowadzić zabieg lakowania?

Najlepiej zabieg lakowania zębów u dzieci przeprowadzić tuż po wyrżnięciu zęba. Nie możemy czekać do momentu aż pojawią się wszystkie zęby, gdyż może to być już za późno, a ząb może mieć już ubytek próchnicowy. Dlatego nie można zwlekać z wizytą u dentysty i jak tylko pojawiać się będą kolejne zęby to należy udawać się na kolejne wizyty stomatologiczne celem zalakowania następnych zębów. W naszym gabinecie w Krakowie przeprowadzamy zabieg lakowania zębów po uprzednim przeglądzie uzębienia i całej jamy ustnej. Lekarz ocenia ryzyko próchnicy i wskazania do lakowania zębów u dziecka. Następnie opracowuje plan obniżenia ryzyka i postępu próchnicy oraz decyduje czy jest zalecane lakowanie.

Czy lakowanie zębów jest szkodliwe?

Lakowanie zębów jest to zabieg bezpieczny. A zastosowane materiały w składzie są podobne do materiałów kompozytowych złożonych stosowanych do wypełniania ubytków próchnicowych.

Przebieg zabiegu

W naszym gabinecie zlokalizowanym w samym centrum Krakowa lakowanie zębów przeprowadzamy z wielką starannością (jak wszystkie inne zabiegi).

  1. W przypadku lakowania zębów u dzieci lekarz na początku oczyszcza dokładnie powierzchnię zęba poddawaną temu zabiegowi szczoteczką i specjalną pasta.
  2. Następnie oczyszcza ząb strumieniem wody z pozostałości pasty.
  3. Kolejno izoluje ząb od dostępu śliny.
  4. Potem bruzdy na powierzchni żującej pokrywane są tzw. wytrawiaczem, jest to żel który powoduje odsłonięcie kanalików zębowych, by kolejno nakładany lak szczelinowy miał lepsze zakotwiczenie na zębie. Wytrawiacz pozostaje na zębie ok. 30 sekund, po czym jest wypłukiwany strumieniem wody, a ząb osuszany z dmuchawki strumieniem powietrza.
  5. Kolejny etap to nałożenie laku szczelinowego za pomocą aplikatora w formie strzykawki lub pędzelka.
  6. Po aplikacji lak polimeryzuje się za pomocą specjalnej lampy przez ok. 40 sekund.
  7. Na końcu lekarz sprawdza zgłębnikiem przyleganie laku do powierzchni zęba, usuwa ewentualne nadmiary i sprawdza czy nic nie przeszkadza podczas zwarcia zębów.

Powyższy opis odnosi się do zastosowania laków ze specjalnych żywic, które są najczęściej stosowane, dzięki bardzo dobrym właściwościom mechanicznym i większą odpornością na działanie sił żucia. Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów laków szczelinowych, mogą być przeźroczyste lub zabarwione, bez fluoru lub z dodatkiem fluoru, który dodany do żywicy w procesie produkcji powoduje lepsze profilaktyczne działanie laku.

Drugi rodzaj laków to laki z cementów szkło-jonomerowych. W przypadku ich zastosowania lekarz jedynie oczyszcza ząb szczoteczką i pastą, a następnie aplikuje lak. Nie ma konieczności wytrawiania zęba. Dlatego tymi materiałami zazwyczaj przeprowadza się lakowanie zębów u młodszych dzieci, u których trzeba ograniczyć czas zabiegu i występują trudności w zachowaniu suchości zęba a także w zębach mlecznych. Jest on jednak traktowany jako lak tymczasowy (z powodu gorszych właściwości mechanicznych). Dlatego po pewnych czasie, w razie jego wykruszenia lub gdy współpraca z dzieckiem jest już lepsza zastępuje się go klasycznym lakiem z żywicy.

Poszerzone lakowanie zębów

Jest to zabieg łączący profilaktykę próchnicy z oszczędnym opracowaniem zęba. Polega on na otwarciu bruzd malutkim wiertłem. Wycina się tylko część szkliwa na ściankach bruzdy. Jeżeli próchnica nie rozszerza się w głąb szkliwa to następnie można wytrawić i założyć lak, dokładnie tak jak w lakowaniu standardowym. Tą technikę stosuje się w celu poprawy utrzymania laku, poszerzając nieco bruzdy. Stosuje się ją w przypadku słabej retencji laku, częstego wykruszania laku lub wypadania w całości.

Zalecenia po zabiegu

Po lakowaniu zębów nie ma konieczności przestrzegania szczególnych zaleceń. Spożywanie posiłków i picie wody może odbywać się zaraz po zabiegu, gdyż lak utwardzany jest za pomocą światła i nie ma konieczności odczekania czasu potrzebnego na utwardzenie materiału. Jedynie jeżeli podczas wizyty odbył się jeszcze inny zabieg oprócz lakowania zębów, np. fluoryzacja, to wtedy trzeba stosować się do konkretnych zaleceń od lekarza dotyczących innych zabiegów. Zalecana jest standardowa higiena jamy ustnej, którą trzeba stosować na co dzień oraz regularne kontrole w gabinecie stomatologicznym, gdzie lekarz oceni jakość przylegania laku oraz obecność nowych ognisk próchnicy. Gdy lak się odkruszy lub wypadnie to należy udać się na wizytę do gabinetu celem wykonania kolejnego laku.

Lakowanie zębów ile kosztuje?

Nasz gabinet w Krakowie oferuje bardzo korzystne ceny dla pacjenta. W przypadku lakowania standardowego cena to 100zł za ząb, natomiast lakowanie poszerzone kosztuje 150zł. W naszym gabinecie możliwe jest również profilaktyka i leczenie dzieci w ramach NFZ. Refundacja lakowania NFZ obejmuje lakowanie jednego zęba do ukończenia 7 roku życia.